Niespodziewane odkrycie sprzed czasów Czyngis-chana. To tajemniczy okres historii Mongolii
13 sierpnia 2024, 09:26Opuszczony fort, którego badanie rozpoczęli w 2022 roku naukowcy zaangażowani w Joint Mongolian-Israeli-American Archeological Project, krył niezwykłą niespodziankę. W warowni znaleziono grób z bardzo słabo poznanego okresu pomiędzy upadkiem imperium Kitanów a początkiem imperium mongolskiego Czyngis-chana. Odkrycie grobu przedstawicielki ówczesnej elity to ważny przyczynek do poznana dziejów tajemniczego 80-letniego okresu historii Mongolii.
Duży ludzki mózg pojawił się dzięki fermentowanej żywności?
12 sierpnia 2024, 13:09Z jakiego powodu pojawił się duży mózg? Objętość mózgu przedstawicieli taksonu Australopithecine, z którego prawdopodobnie wyewoluował rodzaj Homo, była około 3-krotnie mniejsza, niż mózgu H. sapiens. Tkanka mózgowa jest bardzo wymagająca pod względem metabolicznym, wymaga dużych ilości energii. Co spowodowało, że w pewnym momencie zaczęła się tak powiększać? Najprawdopodobniej było to związane z dietą, a jedna z najbardziej rozpowszechnionych hipotez mówi, że to opanowanie ognia dało naszym przodkom dostęp do większej ilości kalorii. Jednak hipoteza ta ma poważną słabość.
Nowe ogniwa fotowoltaiczne można nałożyć na smartfon czy samochód
9 sierpnia 2024, 15:02Uniwersytet Oksfordzki poinformował, że na jego Wydziale Fizyki powstał nowatorski materiał, który pozwoli na znaczne zwiększenie produkcji energii słonecznej bez potrzeby produkowania kolejnych opartych na krzemie paneli. Nowym, wytwarzającym energię materiałem, można bowiem pokrywać przedmioty codziennego użytku, jak chociażby telefony komórkowe, plecaki czy samochody. Materiał jest cienki i na tle elastyczny, że można go nałożyć niemal na każdą powierzchnię.
Przodek hobbita z Flores był mniejszy od swojego potomka
8 sierpnia 2024, 08:52Szczątki Homo floresiensis i Homo luzoniensis każą zadać sobie pytanie, w jaki sposób doszło do ekstremalnej redukcji rozmiarów ciała wymarłych gatunków Homo zamieszkujących wyspy, zauważają autorzy artykułu opublikowanego na łamach Nature Communications. Naukowcy z Japonii, Indonezji, Australii i USA informują o odkryciu na wyspie Flores kości ramiennej dorosłego H. floresiensis, która jest o 9–16% krótsza i cieńsza niż dotychczas znalezione kości tego gatunku
Globalne ocieplenie spowodowało, że Przejście Północno-Zachodnie jest... mniej dostępne
6 sierpnia 2024, 11:12Leżące na północ od Ameryki Północnej przejście Północno-Zachodnie łączy Atlantyk z Oceanem Spokojnym. Poszukiwane było przez setki lat, aż w końcu udowodniono jego istnienie. Nie zdążyło jednak nabrać znaczenia, gdyż wkrótce potem otwarto Kanał Panamski. Od lat panuje przekonanie, że w związku z globalnym ociepleniem Przejście stanie się łatwiej dostępne. Jednak autorzy badań opublikowanych na łamach Nature twierdzą, że dzieje się coś przeciwnego. Żegluga tym szlakiem staje się coraz bardziej ryzykowna.
Duże modele językowe – jak ChatGPT – mają lewicowe „poglądy”
5 sierpnia 2024, 11:00Większość dużych modeli językowych (LLM), systemów sztucznej inteligencji takich jak ChatGPT, wykazuje odchylenie w lewą stronę sceny politycznej, informuje David Rozado z nowozelandzkiej Politechniki w Otago. Uczony wykorzystał 11 testów orientacji politycznej do określenia „poglądów” 24 najbardziej rozwiniętych LLM, zarówno tych, o kodzie otwartym, jak i zamkniętym. Przebadał ChatGPT, rozwijany przez Metę Llama, google'owski Gemini, WizardLM Microsoftu, Grok Twittera czy Qwen Alibaby
Górnictwo zagraża ponad 4000 gatunków kręgowców
1 sierpnia 2024, 08:43Rosnący popyt na metale i minerały powoduje, że zagrożone jest istnienie ponad 4000 gatunków kręgowców. Problem staje się coraz większy z powodu zwiększającego się wydobycia minerałów potrzebnych do budowy systemów czystej energii. Minerały takie często bowiem znajdują się w miejscach o dużej różnorodności biologicznej. Naukowcy z Uniwersytetów w Sheffield i Cambridge informują na łamach Current Biology, że górnictwo oraz wydobycie ropy i gazu zagrażają 4642 gatunkom kręgowców.
Już od 100 lat globalne ocieplenie zmienia wzorce opadów
29 lipca 2024, 08:51W miarę postępującego globalnego ocieplenia coraz cieplejsza atmosfera jest w stanie przechowywać coraz więcej wody, zatem opady mogą być bardziej obfite. To zaś przyczynia się do coraz większej zmienności opadów, zjawiska, które łatwiej przewidzieć niż obserwować. Naukowcy z Chin i Wielkiej Brytanii przeanalizowali globalne dane dotyczące opadów i wykazali, że zmienność opadów można wykryć już w danych sprzed 100 lat. Trend ten, najbardziej widoczny w Europie, Australii i na wschodzie Ameryki Północnej, będzie coraz silniejszy, co będzie stanowiło wyzwanie dla mieszkających tam ludzi.
Zagrożone nieloty Nowej Zelandii wycofują się na obszary, w których wyginęły ostatnie moa
26 lipca 2024, 11:09Zagrożone nielotne ptaki Nowej Zelandii wycofują się do refugiów, z których korzystały moa przed wyginięciem. O zjawisku takim poinformował międzynarodowy zespół pracujący pod kierunkiem naukowców z Uniwersytetu w Adelajdzie. Udało się nam pokonać przeszkody, które wcześniej uniemożliwiały badanie dynamiki sześciu wymarłych gatunków moa z tak dużą rozdzielczością, mówi jeden z głównych autorów badań, profesor Damien Fordham
Czy znajomość języka angielskiego to przyszłość?
25 lipca 2024, 20:15W dobie globalizacji, znajomość języka angielskiego staje się kluczowym elementem w wielu dziedzinach życia. Od międzynarodowego biznesu, przez edukację, aż po dostęp do najnowszych technologii – angielski jest wszechobecny. To normalne więc, że stawiamy sobie pytanie – czy znajomość języka angielskiego to przyszłość? Przyjrzyjmy się bliżej, jakie korzyści niesie ze sobą biegłość w tym uniwersalnym języku i jak może wpłynąć na naszą karierę oraz codzienne życie!
